Zorunlu sigorta çeşitlerinden biri olan ve Trafik Sigortası olarak da adlandırılan Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, meydana gelen bir trafik kazası neticesinde üçüncü kişilere verilen zararların, sigortalısının kusuru oranında, poliçe teminatı kapsamında karşılandığı sigorta türüdür.
Trafik kazası neticesinde oluşan zararların Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası kapsamında karşılanabilmesi için öncelikle söz konusu trafik kazasının karayolunda meydana gelmiş olması gerekmektedir. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu 3. madde hükmünde karayolu, trafik için kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlar olarak tanımlanmıştır. Ancak kanunda, karayolu dışındaki alanlardan kamuya açık olanlar ile park, bahçe, park yeri, garaj, yolcu ve eşya terminali, servis ve akaryakıt istasyonlarında karayolu taşıt trafiği için faydalanılan yerler, erişme kontrollü karayolunda ve para ödenerek yararlanılan karayollarının kamuya açık kesimlerinde ve belirli bir karayolunun bağlantısını sağlayan deniz, göl ve akarsular üzerinde kamu hizmeti gören araçların, karayolu araçlarına ayrılan kısımlarında da kanun hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu m.85
Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta teminat limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür.
Trafik sigortasının kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Kapsamındaki Teminatlar
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, genel itibariyle üçüncü kişilere verilen zararları karşılamakla birlikte bu sigorta kapsamında talep edilebilecek zararlar Genel Şartlarda sayılmıştır.
Buna göre, bir motorlu aracın işletilmesi nedeniyle meydana gelen zararın tazminine dair talep edilebilecek kalemler:
- Maddi Zararlar Teminatı: Zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır.
- Sakatlanma Teminatı: Üçüncü kişinin sürekli sakatlığı dolayısıyla ileride ekonomik olarak uğrayacağı maddi zararları karşılamak üzere belirlenecek tazminatları içeren teminattır. Trafik kazası nedeniyle mağdurun geçici iş göremezliği ve sürekli sakatlığı bu teminattan karşılanır.
- Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı: Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere belirlenecek tazminatları içeren teminattır.
- Sağlık Giderleri Teminatı: Üçüncü kişinin trafik kazası dolayısıyla bedenen eski haline dönmesini teminen yapılan tüm tedavi giderlerini içeren teminattır. Kaza nedeniyle mağdurun tedavi süresince ortaya çıkan bakıcı giderleri, tedaviyle ilgili diğer giderler ile trafik kazası nedeniyle çalışma gücünün kısmen veya tamamen azalmasına bağlı giderler sağlık gideri teminatı kapsamındadır.
Sağlık giderleri teminatı Sosyal Güvenlik Kurumunun sorumluluğunda olup ilgili teminat dolayısıyla sigorta şirketinin ve Güvence Hesabının sorumluluğu 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 98. maddesi hükmü gereğince sona ermiştir.
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Teminat Dışı Haller
Sigortacının karşılamakla yükümlü olduğu tazminatların yanı sıra özel olarak sigorta teminatı dışında tutulmuş durumlar da Genel Şartlarda açıkça belirtilmiştir.
- İşletilme halinde olmayan araçların sebep olacağı zararlar
- Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri
- İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri
- Sigortalının, eşinin, sigortalının usul ve fürunun, sigortalıya evlat edinme ilişkisiyle bağlı olanların, sigortalının birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar sebebiyle ileri sürebilecekleri talepler
- Destekten yoksun kalan hak sahibinin, destek şahsının kusuruna denk gelen tazminat talepleri
- Zarar görenlerin beraberinde bulunan bagaj ve benzeri eşya dışında sigortalı araçta veya bu araç vasıtasıyla çekilen römorkta/yarı römorkta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlardan dolayı sigortalıya karşı ileri sürülecek talepler
- Manevi tazminat talepleri
- Sigortalının, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler
- Sigortalının aracına veya bu araç vasıtasıyla çekilen römorklara ve yarı römorklara veya çekilen araçlara gelecek zararlar nedeniyle ileri sürülecek talepler
- Çalınan veya gasp edilen araçların sebep oldukları ve Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalının sorumlu olmadığı zararlar, aracın çalındığını veya gasp edildiğini bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürülecek talepler ile çalan ve gasp eden kişilerin talepleri
- Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen zararlar
- 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan araçların neden olduğu ve 2918 sayılı Kanuna göre sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri ile aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler, terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde yer alan kişilerin uğradıkları zararlara ilişkin talepleri
- Motorlu araç kazalarından dolayı toprak, yeraltı suları, iç sular, deniz ve havanın kirlenmesi ya da kirlenme tehlikesi nedeniyle temizleme, toplanan atıkların taşınması ve bertarafı masrafları ile biyolojik çeşitlilik, canlı kaynaklar ve doğal yaşama verilen zararlar nedeniyle bozulan çevrenin yeniden oluşturulması ile ilgili çevresel zararlardan ileri gelen talepler
- Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti gibi zarar verici olguya bağlı olarak oluşan yansıma veya dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat talepleri
- İlgili mevzuatla genel hükümlere tabi kılınan talepler
- 2918 sayılı Kanunun 104 üncü ve 105 inci maddelerinde düzenlenen sorumluluklar (Bu maddeler kapsamına dahil durumlar bu amaçla yaptırılan zorunlu mali sorumluluk sigortasına tabidir.)
- Cezai kovuşturmadan doğan tüm giderler ile idari ve adli para cezaları
- Genel Şartlar ve ekleri ile tanımlanan teminat içeriği dışında kalan talepler
- Hasar sebebiyle trafikten çekme veya hurdaya çıkarılma işlemi görmüş araçların değer kaybı tazminatı talepleri
Sigortacının Sigortalısına Rücu Hakkı
Sigorta şirketi, meydana gelen zarar neticesinde zarar gören üçüncü kişinin zararını tazmin ettiği oranda rücu sebeplerinin varlığı halinde zararın meydana gelmesinde kusurlu olan sigortalısına rücu edebilir.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu m.95/2
Sigortalıya Hangi Hallerde Rücu Edilir?
- Kaza, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmiş ise,
- Kaza, aracın ilgili mevzuat hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan veya geçerliliğini yitirmiş sürücü sertifikasına sahip ya da ehliyetine geçici/sürekli el konulmuş kimseler tarafından sevk edilmesi veya trafik kurallarının ağır kusur ile ihlali sonucunda meydana gelmiş ise,
- Aracın, uyuşturucu madde veya ilgili mevzuatta belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
- Kaza, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tespit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden meydana gelmiş ise,
- Sigortalının rizikonun gerçekleşmesi halinde genel şartların B.1. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesinden dolayı zarar ve ziyan miktarında bir artış olursa,
- Kazanın aracın çalınması veya gasp edilmesi sonucunda olması halinde, çalınma veya gasp edilme olayında sigortalının kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu tespit edilirse,
- Bedeni hasara(ölüm/yaralanma) neden olan trafik kazalarında sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin, tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma gibi zorunlu haller hariç olmak üzere, olay yerini terk etmesi veya kaza tutanağı, alkol raporu vb. kazanın oluş koşullarına ilişkin gereken belgelerin düzenlenmesi yükümlülüğüne aykırı davranması halinde,
sigortacı, sigortalısına kusuru oranında rücu edebilir.
Aracınız ile bir trafik kazasına karışmanız durumunda trafik için ek bir tehlike yaratmayacak şekilde durarak, kaza mahallinde trafik güvenliği için gereken tedbirleri alıp kazayı yetkili birimlere bildirmeniz gerekmektedir. Meydana gelen zararlarınızın karşılanması veya sebebiyet verdiğiniz zararların tazmini hususunda uzman bir avukattan hukuki danışmanlık almanız yaşayabileceğiniz olumsuzlukların önlenmesinde oldukça önemlidir.
Daha fazlası için bizimle iletişime geçin.